هەولێرییەكان بۆ كۆمەكی قوربانیانی هەڵەبجە نانی هەورامییان دەكڕی
هەولێرییەكان بۆ كۆمەكی قوربانیانی هەڵەبجە نانی هەورامییان دەكڕی

پاش‭ ‬ئه‌وه‌ی‭ ‬خه‌ڵكی‭ ‬هه‌ڵه‌بجه‌‭ ‬به‌سوودوه‌رگرتن‭ ‬له‌‭ ‬لێبووردنێكی‭ ‬گشتیی‭ ‬ڕژێمی‭ ‬بەعس،‭ ‬بۆ‭ ‬ماوه‌ی‭ ‬مانگێك‭ ‬له‌‭ ‬6/9/1988‭ ‬تاكو‭ ‬6/10/1988‭ ‬له‌‭ ‬ئێرانه‌وه‌‭ ‬گه‌ڕانه‌وه‌‭ ‬عێراق،‭ ‬له‌‭ ‬مانگی‭ ‬یازده‌ی‭ ‬1988‭ ‬وه‌ك‭ ‬جۆره‌‭ ‬نه‌فیكردنێك‭ ‬راگوێزرانه‌‭ ‬چه‌ند‭ ‬ئۆردوگایه‌كی‭ ‬زۆره‌ملێ‭ ‬له‌‭ ‬چه‌ند‭ ‬ئۆردوگایه‌كی‭ ‬نیمچه‌‭ ‬زیندانی‭ ‬ناوچه‌ی‭ ‬زراره‌تیی‭ ‬ده‌شتی‭ ‬هه‌ولێر،‭ ‬كه‌‭ ‬له‌‭ ‬ڕاستیدا‭ ‬ئۆردوگایش‭ ‬نه‌بوون‭ ‬وه‌ك‭ ‬ئۆردوگا‭ ‬زۆره‌ملێكانی‭ ‬تر‭ ‬كه‌‭ ‬لانیكه‌م‭ ‬زه‌وی‭ ‬و‭ ‬كه‌ره‌سته‌ی‭ ‬خانووكردنیان‭ ‬تێدا‭ ‬به‭ ‬‌خه‌ڵك‭ ‬ده‌درا،‭ ‬به‌ڵكو‭ ‬ده‌شتێكی‭ ‬رووته‌نی‭ ‬كاكی‭ ‬به‌كاكی‭ ‬بوو‭ ‬به‌بێ‭ ‬پێدانی‭ ‬ته‌نانه‌ت‭ ‬چادرێكیش،‭ ‬دیارترینیان‭ ‬ئۆردوگای‭ ‬گرده‌چاڵ‭ ‬و‭ ‬به‌روشتر‭ ‬بوون‭.‬

واز‭ ‬لە‭ ‬باسی‭ ‬وردەكاریی‭ ‬نه‌هامه‌تییه‌كان‭ ‬دێنم‭ ‬كە‭ ‬له‌‭ ‬ماوه‌ی‭ ‬نزیكه‌ی‭ ‬دوو‭ ‬ساڵدا‭ ‬بەسەرماندا‭ ‬هات،‭ ‬لە‭ ‬كاتێكدا‭ ‬چه‌ند‭ ‬مانگێك‭ ‬بوو‭ ‬كیمیاباران‭ ‬كرابووین،‭ ‬ئاواره‌‭ ‬و‭ ‬بێ‭ ‬ماڵ‭ ‬و‭ ‬بێ‭ ‬كار‭ ‬له‌‭ ‬ئێران‭ ‬گه‌ڕابووینه‌وه‌‭ ‬و‭ ‬چاوه‌ڕێی‭ ‬قه‌ره‌بوو‭ ‬بووین،‭ ‬كه‌چی‭ ‬له‌‭ ‬سه‌ره‌تای‭ ‬وه‌رزی‭ ‬سه‌رما‭ ‬و‭ ‬سۆڵه‌دا‭ ‬له‌‭ ‬ده‌شتێكی‭ ‬چۆڵی‭ ‬پڕ‭ ‬له‌‭ ‬دڕكوداڵدا‌‭ ‬هه‌ڵیان‭ ‬ڕشتین،‭ ‬به‌بێ‭ ‬دابینكردنی‭ ‬هیچ‭ ‬پێداویستییه‌كی‭ ‬ژیان،‭ ‬هیچ‭ ‬نه‌بێ‭ ‬چادرێك‭ ‬یان‭ ‬فه‌رده‌یه‌ك‭ ‬ئازووقه‌‭ ‬یا‭ ‬دوو‭ ‬دینار،‭ ‬ته‌نانه‌ت‭ ‬له‌‭ ‬سه‌ره‌تاكاندا‭ ‬چوونه‌‭ ‬ده‌ره‌وه‌یش‭ ‬به‌بێ‭ ‬مۆڵه‌تنامه‌یه‌كی‭ ‬چه‌ند‭ ‬سه‌عاتی‭ ‬قه‌ده‌غه‌‭ ‬بوو‭.‬

خه‌ڵك‭ ‬بێ‭ ‬ئیش‭ ‬و‭ ‬كار‭ ‬و‭ ‬باخه‌ڵ‭ ‬خاڵی،‭ ‬ئه‌و‭ ‬پیاوانه‌ی‭ ‬تۆزێ‭ ‬ته‌ڕایی‭ ‬ژیانیان‭ ‬تێدا‭ ‬بووایه‌‭ ‬وه‌ك‭ ‬نه‌ریتی‭ ‬ئه‌و‭ ‬كاته‌‭ ‬سه‌وق‭ ‬كرابیوون‭ ‬بۆ‭ ‬سه‌ربازی،‭ ‬ئه‌وانه‌ی‭ ‬مووچه‌خۆری‭ ‬حكوومه‌تیش‭ ‬بوون‭ ‬نه‌خرانه‌وه‌‭ ‬سه‌ر‭ ‬كاره‌كانیان‭.‬

له‌‭ ‬بێبه‌ختیی‭ ‬ئێمه‌‭ ‬ئه‌و‭ ‬زستانه‌‭ ‬جیاواز‭ ‬له‌‭ ‬ساڵانی‭ ‬ئاسایی‭ ‬به‌فرێكی‭ ‬زۆر‭ ‬له‌‭ ‬هه‌ولێر‭ ‬باری،‭ ‬ئه‌و‭ ‬ده‌شته‌یشی‭ ‬گرته‌وه‌‌،‭ ‬خه‌ڵكی‭ ‬هه‌ولێر‭ ‬دەیانگوت‭ ‬بیست‭ ‬ساڵه‌‭ ‬به‌فری‭ ‬وا‭ ‬له‌م‭ ‬ناوچه‌یه‌‭ ‬نه‌باریوه‌‭!‬

له‌و‭ ‬دۆخه‌‭ ‬خراپه‌ی‭ ‬گوزه‌راندا‭ ‬ئافره‌تان‭ ‬ناچار‭ ‬بوون‭ ‬شان‭ ‬بده‌نه‌‭ ‬ژێر‭ ‬ئه‌ركی‭ ‬دابینكردنی‭ ‬بژێویی‭ ‬خێزانه‌كانیان؛‭ ‬رۆژانه‌‭ ‬ده‌یان‭ ‬ئافره‌تی‭ ‬ته‌مه‌ن‭ ‬جیاواز‭ ‬به‌یانیی‭ ‬زوو‭ ‬ڕوویان‭ ‬ده‌كرده‌‭ ‬كێڵگه‌‭ ‬كشتوكاڵییه‌كانی‭ ‬گونده‌كانی‭ ‬ئه‌و‭ ‬نزیكانه‌‭ ‬و‭ ‬وه‌ك‭ ‬كرێكار‌‭ ‬ڕۆژانه‌‭ ‬به‌‭ ‬پێنج‭ ‬شه‌ش‭ ‬دینار‭ ‬كاریان‭ ‬ده‌كرد،‭ ‬له‌‭ ‬ماڵه‌وه‌یش‭ ‬به‌شی‭ ‬هه‌ره‭ ‬‌زۆریان‭ ‬خه‌ریكی‭ ‬كڵاشچنین‭ ‬بوون،‭ ‬كه‌‭ ‬كارێكی‭ ‬ورد‭ ‬و‭ ‬ماندووكه‌ره‌‭ ‬و‭ ‬به‌‭ ‬دوو‭ ‬سێ‭ ‬رۆژ‭ ‬جووتێ‭ ‬كڵاشیان‭ ‬ده‌چنی،‭ ‬كڕیار‭ ‬هه‌بوو‭ ‬جووتی‭ ‬به‌‭ ‬دوو‭ ‬سێ‭ ‬دینار‭ ‬ده‌یانكڕی‭.‬

یه‌كێك‭ ‬له‌و‭ ‬كارانه‌ی‭ ‬تر‭ ‬كه‌‭ ‬به‌شێكی‭ ‬زۆری‭ ‬كابانه‌كان‭ ‬به‌یارمه‌تیی‭ ‬كچه‌كانیان‭ ‬بۆ‭ ‬دابینكردنی‭ ‬بژێوی‭ ‬ده‌یانكرد‭ ‬ئه‌وه‌‭ ‬بوو‭ ‬نانی‭ ‬هه‌ورامییان‭ ‬ده‌كرد‭ ‬و‭ ‬ده‌یاننارد‭ ‬له‌‭ ‬هه‌ولێر‭ ‬ده‌یانفرۆشت،‭ ‬دره‌نگی‭ ‬شه‌وان‌‭ ‬ئه‌گه‌ر‭ ‬به‌كۆڵانه‌كانی‭ ‬نێوان‭ ‬خێوه‌ته‌كاندا‭ ‬گوزه‌رت‭ ‬بكردایه‌‭ ‬له‌‭ ‬چه‌ندین‭ ‬ماڵ‭ ‬گوێت‭ ‬له‌‭ ‬ده‌نگی‭ ‬ته‌په‌ته‌پی‭ ‬نانكردن‭ ‬ده‌بوو،‭ ‬كه‌‭ ‬تا‭ ‬دره‌نگانێ‭ ‬نانیان‭ ‬ده‌كرد‭ ‬و‭ ‬مووچه‌‭ ‬مووچه‌‭ ‬ده‌یانخسته‌‭ ‬ناو‭ ‬كیسه‌‭ ‬نایلۆن،‭ ‬جا‭ ‬بیست،‭ ‬سی‭ ‬كیسه‌‭ ‬زیاتر‭ ‬یان‭ ‬كه‌متریان‭ ‬ده‌خستنه‌‭ ‬گونیه‌یه‌ك‭ ‬و‭ ‬به‌یانی‭ ‬زوو‭ ‬مێرد،‭ ‬منداڵ،‭ ‬یان‭ ‬خۆیان‭ ‬به‌و‭ ‬ئۆتۆمۆبێله‌‭ ‬جێبانه‌یی‭ ‬خه‌تی‭ ‬گرده‌چاڵ‭-‬هه‌ولێر‭) ‬به‌‭ ‬نیو‭ ‬دینار)‭ ‬ده‌یانبرده‌‭ ‬بازاڕی‭ ‬هه‌ولێر‭ ‬و‭ ‬له‌وێ‭ ‬له‭ ‬‌به‌رده‌م‭ ‬دوكان‭ ‬و‭ ‬له‌‭ ‬كوچه‌‭ ‬و‭ ‬كۆڵانه‌كانی‭ ‬بازاڕدا‭ ‬كارتۆن‭ ‬یان‭ ‬گونیه‌یه‌كیان‭ ‬راده‌خست‭ ‬و‭ ‬نانه‌كانیان‭ ‬له‌سه‌ر‭ ‬داده‌نا‭ ‬بۆ‭ ‬فرۆشتن،‭ ‬كه‌‭ ‬ده‌چوویته‌‭ ‬بازاڕ‭ ‬له‌‭ ‬ده‌یان‭ ‬شوێن‭ ‬ئه‌و‭ ‬نانفرۆشانه‌ت‭ ‬ده‌دی‭ ‬به‌دیار‭ ‬نانه‌كانیانه‌وه‌‭ ‬دانیشتبوون‭.‬

كابانه‌‭ ‬زه‌حمه‌تكێشه‌كان‭ ‬بۆ‭ ‬یه‌كه‌م‭ ‬جار‭ ‬فرۆشتنی‭ ‬نانی‭ ‬هه‌ورامییان‭ ‬كرده‌‭ ‬پیشه‌‭ ‬و‭ ‬سه‌رچاوه‌ی‭ ‬بژێوی،‭ ‬پێشتر‭ ‬نانی‭ ‬هه‌ورامی‭ ‬كه‌‭ ‬نانی‭ ‬سه‌ره‌كیی‭ ‬ماڵانه‌‭ ‬له‌‭ ‬ده‌ڤه‌ری‭ ‬هه‌ڵه‌بجه‌‭ ‬و‭ ‬شاره‌زوور‭ ‬و‭ ‬به‌شێكی‭ ‬زۆری‭ ‬كوردستانی‭ ‬رۆژهه‌ڵاتیش‌،‭ ‬نه‌ده‌فرۆشرا،‭ ‬به‌ڵام‭ ‬ئه‌وه‌‭ ‬بوو‭ ‬به‌‭ ‬سه‌ره‌تا‭ ‬و‭ ‬ئێستا‭ ‬له‌‭ ‬هه‌ڵه‌بجه‭ ‬و‭ ‬له‌‭ ‬كوردستانی‭ ‬ئه‌ودیویش‌‭ ‬ده‌یان‭ ‬شوێن‭ ‬هه‌ن‭ ‬نانی‭ ‬هه‌ورامی‭ ‬ده‌كه‌ن‭ ‬و‭ ‬بووه‌‭ ‬به‌‭ ‬پیشه‌یه‌كی‭ ‬نان‭ ‬په‌یداكردن‭ ‬بۆ‭ ‬خانمان‭.‬

ئه‌ڵبه‌ت‭ ‬ئێمه‌‭ ‬خۆمان‭ ‬ئه‌و‭ ‬كاره‌مان‭ ‬نه‌ده‌كرد،‭ ‬زیاتر‭ ‬به‌داهاتی‭ ‬مانگایه‌كی‭ ‬هۆڵه‌ندی‭ ‬ده‌ژیاین‭ ‬كه‌‭ ‬رۆژانه‌‭ ‬به‌‭ ‬فرۆشتنی‭ ‬به‌رهه‌مه‌كانی‭ ‬5‭ -‬6‭ ‬دینارمان‭ ‬ده‌ست‭ ‬ده‌كه‌وت،‭ ‬ته‌نها‭ ‬یه‌ك‭ ‬ڕۆژی‭ ‬هاوین‭ ‬چووم‭ ‬بۆ‭ ‬كرێكاری‭ ‬له‌و‭ ‬ده‌شته‭ ‬و‭ ‬ده‌رمانم‭ ‬به‌سه‌ر‭ ‬بێستانێكدا‌‭ ‬ده‌وه‌شاند،‭ ‬كه‌‭ ‬هاتمه‌وه‌‭ ‬له‌به‌ر‭ ‬هه‌تاوه‌كه‌‭ ‬ڕه‌ش‭ ‬هه‌ڵگه‌ڕابووم؛‭ ‬دایكم‭ ‬ئیتر‭ ‬نه‌یهێشت‭ ‬جارێكی‭ ‬تر‭ ‬بچمه‌وه‌‭. ‬

نه‌مده‌زانی‭ ‬ئه‌و‭ ‬نانفرۆشانه‌‭ ‬له‌و‭ ‬كاره‭ ‬چه‌ند‭ ‬پاره‌یان‭ ‬ده‌ست‭ ‬ده‌كه‌وت،‭ ‬به‌ڵام‭ ‬سه‌رقاڵبوونی‭ ‬ئه‌و‭ ‬هه‌موو‭ ‬ماڵانه‌‭ ‬به‌و‭ ‬كاره‌وه‌‭ ‬به‌ڵگه‌‭ ‬بوو‭ ‬كه‌‭ ‬كاره‌كه‌یان‭ ‬یارمه‌تیده‌رێكی‭ ‬باش‭ ‬بووه‌‭ ‬بۆیان،‭ ‬چونكه‌‭ ‬جگه‌‭ ‬له‌وه‌ی‭ ‬نانی‭ ‬هه‌ورامی‭ ‬خۆی‭ ‬نانێكی‭ ‬ناسك‭ ‬و‭ ‬دانسقه‌یه‌‭ ‬به‌تایبه‌ت‭ ‬بۆ‭ ‬خه‌ڵكی‭ ‬هه‌ولێر‭ ‬كه‌‭ ‬به‌و‭ ‬نانه‌‭ ‬ئاشنا‭ ‬نه‌بوون‭ ‬و‭ ‬فرۆشی‭ ‬باش‭ ‬بووه‌،‭ ‬خه‌ڵكی‭ ‬هه‌ولێریش‭ ‬كه‌‭ ‬ده‌یانزانی‭ ‬ئه‌و‭ ‬خه‌ڵكه‌‭ ‬لێقه‌وماون‭ ‬هه‌م‭ ‬نانه‌كه‌یان‭ ‬لێ‭ ‬ده‌كڕین‭ ‬هه‌میش‭ ‬له‭ ‬‌پاڵ‭ ‬ئه‌وه‌دا‭ ‬خه‌ڵك‭ ‬هه‌بووه‌‭ ‬كۆمه‌كی‭ ‬كردوون،‭ ‬به‌تایبه‌ت‭ ‬له‌‭ ‬مانگی‭ ‬ره‌مه‌زاندا،‭ ‬كه‌‭ ‬زۆر‭ ‬كه‌س‭ ‬له‌و‭ ‬مانگه‌دا‭ ‬زه‌كات‭ ‬ده‌ده‌ن‭ ‬و‭ ‬خێر‭ ‬ده‌كه‌ن‭.‬

خه‌ڵك‭ ‬به‌گشتی‭ ‬به‌‭ ‬سروشتی‭ ‬خه‌ڵكی‭ ‬هه‌ولێر‭ ‬ئاسووده‌‭ ‬بوون،‭ ‬مه‌رج‭ ‬نییه‌‭ ‬ئه‌وه‌‭ ‬هه‌ر‭ ‬له‌به‌ر‭ ‬ئه‌وه‌‭ ‬بووبێ‭ ‬خێرخوازانی‭ ‬ده‌ڤه‌ره‌كه‌‭ ‬ده‌ستی‭ ‬كۆمه‌كیان‭ ‬بۆ‭ ‬درێژ‭ ‬كردبن،‭ ‬چونكه‌‭ ‬گوزه‌رانی‭ ‬خه‌ڵك‭ ‬ورده‌‭ ‬ورده‌‭ ‬باشتر‭ ‬بوو،‭ ‬مووچه‌خۆران‭ ‬گه‌ڕانه‌وه‌‭ ‬سه‌ر‭ ‬وه‌زیفه‌كانیان،‭ ‬به‌ڵكو‭ ‬زیاتر‭ ‬له‌به‌ر‭ ‬ساده‌یی‭ ‬و‭ ‬هاوخه‌مییان‭ ‬بوو‌‭.‬


X
Copyright ©2024 gilkend.com. All rights reserved